Reforma programowa III i IV poziomu kształcenia zmienia dotychczasowe relacje pomiędzy nauczaniem biologii w gimnazjum a liceum. Glówny ciężar zadań dydaktycznych, szzególnie wobec tych uczniów, którzy nie wiążą swojej przyszłości z biologią jako przedmiotem szczególnego zainteresowania, spoczywać będzie na gimnazjum. Taki punkt wyjścia to zawsze pokusa dla encyklopedyzmu a balansowanie pomiędzy koniecznością realizacji podstawy programowej a niechęcią do zdawkowego traktowania tematów nie nalezy do sytuacji komfortowych. Rozsądny kompromis możliwy jest jedynie wtedy, kiedy autor podręcznika opiera go na swoim osobistym doświadczeniu oraz głębokiej refleksji. Tak właśnie jest w przypadku publikacji Agnieszki i Józefa Krawczyków. Książka ta jest wyważona i wymagająca zarazem. Może stanowić solidną bazę dla tych, którzy zechcą zgłębiać biologię na dalszych etapach kształcenia, ale może też stać się trwałym fundamentem pod zrozumienie praktycznych konsekwencji rozwoju współczesnej biologii i jej wielostronnego wpływu na różne aspekty życia.

Z pozoru oba te kierunki wydają się rozbieżne, ale w rzeczywistości splatają się ze sobą i przecinają w wielu miejscach. Autorzy tego podręcznika odkryli je i z nich właśnie uczynili punkty orientacyjne dla ucznia. Dzięki temu kompetentny i wymagający nauczyciel może mieć pewność, że jego podopieczny otrzymuje czytelną mapę pozwalającą na bezpieczne poruszanie się po rozległej dziedzinie wiedzy jaką jest współczesna biologia.