Autor:

Ean: 5908248979063

Isbn: STMCD04

Wydawca: Śląskie Towarzystwo Muzyczne

Oprawa:

Data wydania: 2010

Wiele łączy Dymitra Szostakowicza (1906-1975) i Alfreda Schnittke (1934-1998). Mimo że należą do różnych generacji, obaj tworzyli w Związku Sowieckim, i obaj próbowali zaszyfrować w swej muzyce dramat kompozytora `uwięzionego` w państwie totalitarnym. U obu twórców znajdziemy podobne emocje i podobną narrację, którą można ująć w formułę `przez ciernie do gwiazd`. Zaczyna się od ogromu cierpienia, dalej mamy poszukiwanie dystansu, uzyskiwanego często poprzez ironię i rozbudowaną technikę cytatów, i w końcu przełamanie bólu, prześwit czegoś ukrytego i niosącego otuchę. Tak osobisty i bezpośredni ton, powiązanie muzyki z realną egzystencją, stanowią o rosyjskiej odrębności w panoramie muzyki XX wieku.

Kwintet fortepianowy Schnittkego należy do najczęściej wykonywanych dzieł kameralnych ostatnich dziesięcioleci. Pomyślany został jako wspomnienie matki kompozytora, zmarłej w roku 1972. Powstawał długo, w latach 1972-1976. Po napisaniu w 1972 roku części pierwszej (Moderato), kompozytor wyrzucił do `kosza` wiele wersji, które diametralnie różniły się od tego, co w końcu pozostało. Z niektórych szkiców do Kwintetu skorzystał Schnittke podczas pisania Requiem (1976). Przełomem było sięgnięcie po gotowego już walca (do `Eugeniusza Oniegina` Puszkina), obecnie stanowiącego drugą część Kwintetu. Kwintet fortepianowy g-moll op. 57 Dymitra Szostakowicza posiada podobny układ narracyjny (od ciężaru do lekkości), jednak należałoby go umieścić w rejestrze muzyki `czystej`. Jeśli jest tu dramat, to dramat muzyczny, jeśli radość - to radość promieniująca z samych dźwięków. Dzieło powstało w roku 1940. Wieńczy dramatyczną dekadę lat 1930-tych, kiedy muzyka Szostakowicza (szczególnie jego opera Lady Macbeth) spotykały się z miażdżącą krytyką. A co to znaczyło w Stalinowskiej Rosji, nie trzeba tłumaczyć... Po Kwintecie pojawi się z kolei seria patetycznych dzieł wojennych. Kwintet jest więc chwilą wytchnienia między dwoma wielkimi burzami w życiu kompozytora. Dziś Kwintet uchodzi za arcydzieło: szlachetności, ekspresji, konstrukcji, komunikacji między nowymi a dawnymi czasy...

Obydwa utwory zarejestrowali wytrawni kameraliści: Marcin Sikorski uchodzący dziś za jednego z najciekawszych pianistów kameralistów młodego pokolenia, oficjalny akompaniator międzynarodowych konkursów skrzypcowych w Poznaniu, Londynie i Hanowerze, posiadający w dorobku szereg nagród m.in. za najlepszy akompaniament oraz Kwartet AKADEMOS laureat wielu konkursów kameralnych, specjalizujący się w realizowaniu niekonwencjonalnych projektów artystycznych do których należą m.in. roczne cykle koncertowe: Nie dla Elizy - prezentacja wszystkich kwartetów smyczkowych Beethovena zestawianych z wybitnymi dziełami XX wieku, Haydn 2.0 - eksplorowanie związków pomiędzy najwybitniejszymi kwartetami Haydna i muzyką współczesną. Alchemicy dźwięków i słów - projekt chopinowski bez Chopina prezentacja wybitnych dzieł kameralnych przełomu XIX i XX wieku wyrosłych z inspiracji spuścizną Chopina. (Multikulti)