Przedszkole i klasa szkolna sprzyjają powstawaniu naturalnych warunków do podejmowania przez dziecko aktywności w rozwiązywaniu różnego rodzaju problemów wynikających z codziennych zajęć, zabaw i gier dydaktycznych. Nauczyciele przedszkoli i klas I-III jako pierwsi w całym systemie edukacji pomagają dziecku w sformułowaniu problemu i zachęcają go do podejmowania samodzielnych prób w szukaniu twórczych i niekonwencjonalnych rozwiązań.
Zawarte w książce myśli i propozycje skierowane są do tych nauczycieli przedszkoli i klas I-III, którym zależy na rozbudzaniu dziecięcej wrażliwości i sprawności intelektualnej. Autorka pokazuje jak nauczyć dzieci radzenia sobie w różnych sytuacjach, zrozumienia niełatwych spraw egzystencji, ciężkich warunków materialnych, konfliktów międzyludzkich i cudzej agresji. Jednocześnie pomaga kształtować samodzielne dochodzenie ucznia do wiedzy i rozwijać jego cechy indywidualne. Autorka omawia sytuację szkolną i pozaszkolną uczniów z trudnościami i niepowodzeniami szkolnymi. Analizuje trudności w uczeniu się matematyki i w początkowej nauce czytania i pisania. Przedstawia diagnostykę i profilaktykę tych problemów.