Pisana w latach 1963-1964 książka przedstawia postać Anny Jagiellonki (1523–1596) na tle dziejów XVI-wiecznej Rzeczypospolitej za panowania dwóch ostatnich Jagiellonów. Anna, córka Zygmunta I Starego i Bony, wychowana na renesansowym dworze, zdominowana przez silną osobowość matki, ponad dwie trzecie swego długiego żywota spędziła na uboczu historii, będąc świadkiem intryg, walk o reformę państwa i Kościoła, sporów o władzę. Dopiero po bezpotomnej śmierci brata, Zygmunta Augusta (1572), spadkobierczyni potężnego rodu, obdarzona tytułem Infantki, wyszła z cienia. Wkroczyła na scenę polityczną jako symbol tradycji Jagiellonów, snuła plany polityczne i matrymonialne, odegrała istotną rolę w czasie trzech pierwszych bezkrólewi. Po krótkim epizodzie Henryka Walezego szlachta okrzyknęła niemłodą już Annę królową (1575), przeznaczając jej na męża Stefana Batorego. „Pół wieku przeszło przeżyła na królewskim ustroniu, zanim osiągnęła cel marzeń — poczuła na ręce węzeł stuły, a ciężar korony na skroniach”. Czyta Marcin PopczyńskiPaweł Jasienica, właśc. Leon Lech Beynar (1909–1970)Odznaczony pośmiertnie w 2007 roku Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski –historyk, eseista, publicysta; autor słynnej syntezy dziejów Polskiprzedrozbiorowej („Polska Piastów”, „Polska Jagiellonów”, „RzeczpospolitaObojga Narodów”). Uczestnik kampanii wrześniowej, oficer Armii Krajowej; powojnie represjonowany. Od 1959 roku wiceprezes ZLP; ostatni prezes KlubuKrzywego Koła (1962). W 1964 jako jeden z 34 intelektualistów podpisał protestprzeciwko polityce kulturalnej władz PRL. Od 1966 wiceprezes polskiego PENClubu. W 1968 wystąpił w obronie represjonowanych studentów, co spowodowałozakaz publikacji jego prac.